Gelir Verkisi Kanunu Tebliği


Gelir Verkisi Kanunu Tebliği

Tebliğler

GELİR VERGİSİ KANUNU GENEL TEBLİĞİ
(Seri No:222)
Resmi Gazete Tarihi 24/02/1999                                 Resmi Gazete Sayısı 23621


1. Gelir Vergisi Kanununun  sakatlık indirimine yönelik hükümlerine  ilişkin olarak aşağıdaki açıklamaların  yapılması gerekli görülmüştür.
1. AMAÇ 
2. Özürlü vatandaşların, içinde  bulunduğu zor koşulların giderilmesine  katkıda bulunmak ve özürlüler ile özürlü  olmayanlar arasındaki rekabet  eşitsizliğini gidermek amacıyla öteden beri vergi  hukukunda çeşitli  düzenlemeler yer almıştır. Bunlardan birisi de özürlü  ücretlilerin  gelir vergisi matrahlarının hesaplanmasında dikkate alınan  sakatlık  indirimi uygulamasıdır.
3. 4369 sayılı Kanunla Gelir  Vergisi Kanununda yapılan değişikliklerle,  sakatlık indiriminin kapsamı  genişletilmiş, aşağıda da açıklanacağı  üzere sakatlık indiriminden  yararlananların içine; hizmet erbabının  bakmakla yükümlü olduğu özürlü kişiler,  özürlü serbest meslek erbabı ve  serbest meslek erbabının bakmakla yükümlü olduğu  özürlü kişiler ile  basit usulde vergilenen bazı esnaf ve sanatkar da dahil  edilmiştir.
2. SAKATLIK İNDİRİMİ İLE İLGİLİ KANUN MADDELERİ 
4. Gelir Vergisi Kanununun  sakatlık indirimi ile ilgili hükümleri aşağıdaki gibidir:
Madde 31
“…
2. Sakatlık İndirimi: Çalışma  gücünün asgari % 80′ini kaybetmiş bulunan  hizmet erbabı birinci derece sakat,  asgari % 60′ını kaybetmiş bulunan  hizmet erbabı ikinci derece sakat, asgari %  40′ını kaybetmiş bulunan  hizmet erbabı ise üçüncü derece sakat sayılır ve aşağıda  belirtilen  sakatlık indiriminden faydalanırlar.
Sakatlık indirimi özel indirim tutarının;
- Birinci derece sakatlar için sekiz katı,
- İkinci derece sakatlar için dört katı,
- Üçüncü derece sakatlar için iki katıdır.
Sakatlık derecelerine göre  tespit edilecek indirimler, özel indirime eklenerek hizmet erbabının ücretinden  indirilir.
Sakatlık derecelerinin tespit  şekli ile uygulamaya ilişkin esas ve  usuller Maliye ve Gümrük, Sağlık ve Sosyal  Yardım ve Çalışma ve Sosyal  Güvenlik Bakanlıklarınca bu konuda müştereken  hazırlanacak bir  yönetmelik ile tespit edilir.
Aile reisinin, eşinin ve  çocuklarının her birinin gerçek usulde tespit  edilen ücret gelirine bu maddede  yer alan özel indirim ve sakatlık  indirimi uygulanır.”
Madde 89
“Mükellefler yıllık beyanname  ile bildirecekleri gelirlerden aşağıdaki indirimleri yapabilirler:
…..
3. Mesleki faaliyet icra eden  veya basit usulde vergilendirilenlerden  tüccar ve ücretli durumuna girmeksizin  yapılan imalat, tamirat ve küçük  sanat işleriyle uğraşan özürlülerin gelir  vergisi matrahına esas  kazançlarına, bu Kanunun 31 inci maddesinin 2 numaralı  bendinde yer  alan esaslara göre hesaplanan yıllık indirim uygulanır. Bu  indirim,  bakmakla yükümlü olduğu özürlü kişi bulunan serbest meslek erbabı ve   ücret geliri elde edenler için de uygulanır. İndirim, hizmet erbabının  tevkifat  matrahına uygulanır.”
3. SAKATLIK İNDİRİMİNDEN YARARLANACAK OLANLAR 
5. Sakatlık indirimi;
- Özürlü hizmet erbabı ile  bakmakla yükümlü olduğu özürlü kişi bulunan hizmet erbabına,
- Özürlü serbest meslek erbabı  ile bakmakla yükümlü olduğu özürlü kişi bulunan serbest meslek erbabına,
- Basit usulde  vergilendirilenlerden, tüccar ve ücretli durumuna  girmeksizin, imalat, tamirat  ve küçük sanat işleri ile uğraşan (ilk  madde ve yardımcı malzeme müşteriye ait  olarak faaliyet gösteren terzi,  tamirci, marangoz gibi) özürlülere,
uygulanmaktadır.
4. SAKATLIK İNDİRİMİNDEN YARARLANACAKLARIN YAPACAKLARI  İŞLEMLER 
6. Sakatlık indiriminden  yararlanmak isteyenlerin bir dilekçe ve  aşağıda belirtilen belgelerle birlikte;  illerde Defterdarlık Gelir  Müdürlüğüne, bağımsız Vergi Dairesi bulunan  ilçelerde Vergi Dairesi  Müdürlüğüne, diğer ilçelerde Malmüdürlüğüne başvurması  gerekmektedir.
7. Sakatlık indiriminden  yararlanmak isteyenlerin dilekçe ekinde bulunduracağı belgeler şunlardır:
Özürlü hizmet erbabı için;
a) Çalıştığı işyerinden alacağı  hizmet erbabı olduğunu gösterir belge,
b) Nüfus cüzdanı örneği ve üç  adet fotoğraf.
Hizmet erbabının bakmakla  yükümlü olduğu özürlü kişiler için;
a) Ücretlinin çalıştığı işyerinden  alacağı hizmet erbabı olduğunu gösterir belge,
b) Özürlü kişilerin nüfus  cüzdanı örneği ve üç adet fotoğrafı,
c) Özürlü kişiye bakmakla  yükümlü olunduğunu gösteren belge.
Özürlü serbest meslek erbabı  için;
a) Vergi kimlik numarasını  gösteren belge,
b) Nüfus cüzdanı örneği ve üç  adet fotoğraf.
Serbest meslek erbabının  bakmakla yükümlü olduğu özürlü kişiler için;
a) Serbest meslek erbabının  vergi kimlik numarasını gösteren belge,
b) Özürlü kişilerin nüfus  cüzdanı örneği ve üç adet fotoğrafı,
c) Özürlü kişiye bakmakla  yükümlü olunduğunu gösteren belge.
Sakatlık indiriminden  yararlanma hakkına sahip basit usulde vergilendirilen özürlüler için;
a) Vergi kimlik numarasını  gösteren belge,
b) Nüfus cüzdanı örneği ve üç  adet fotoğraf.
5. MALİYE BAKANLIĞINCA YAPILACAK İŞLEMLER 
8. Defterdarlık Gelir  Müdürlükleri, Vergi Dairesi Müdürlükleri ve  Malmüdürlükleri kendilerine  başvuran özürlülerin kişisel bilgilerini,  Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu  Raporları Hakkındaki Yönetmeliğin  eki rapor formuna yazacaklar ve bu formları  bir yazıya ekleyerek,  özürlüleri yetkili sağlık kurulundan en yakınına sevk  edeceklerdir.
9. Yetkili sağlık kuruluşunca  verilecek raporlar ilgili müdürlüklerce  Maliye Bakanlığı Gelirler Genel  Müdürlüğünde oluşturulan Merkez Sağlık  Kuruluna gönderilecektir. Bununla  birlikte, bu Tebliğin yayımı  tarihinden önce ödevlilerce ilgili müdürlüklere  müracaat etmeden alınan  raporların, yetkili sağlık kuruluşu tarafından  verilmesi, sağlık  kurulunun iç hastalıkları, genel cerrahi, göz, kulak burun  boğaz,  nöroloji ve/veya psikiyatri uzmanından oluşması halinde bu raporlar   işleme konulacak ve varsa diğer eksikliklerinin de tamamlaması şartıyla   incelenmek üzere Merkez Sağlık Kuruluna gönderilecektir.
10. Maliye Bakanlığı Merkez  Sağlık Kurulu, sağlık kuruluşları  tarafından düzenlenen raporları inceleyerek,  başvuru sahibinin çalışma  gücünün ne kadarını kaybettiğine karar verecektir. Bu  şekilde sakatlık  dereceleri belli olanlara ilişkin raporlar, ücretlilerde  işverenine,  diğerlerinde kendilerine verilmek üzere ilgili Defterdarlığa   gönderilecektir.
11. Sakatlık derecelerine veya  raporlarda yer almayan bulgular gibi  sebeplere dayanan itiraz ve şikayet  mahiyetindeki başvurular da ilgili  müdürlüklere yapılacak ve yukarıda  açıklandığı şekilde işlem  görecektir.
6. SAKATLIK İNDİRİMİ UYGULAMASI 
6.1. Özürlü Hizmet Erbabı ile  Bakmakla Yükümlü Olduğu Özürlü Kişi Bulunan Hizmet Erbabında Uygulama
12. Maliye Bakanlığı Merkez  Sağlık Kurulunca tespit edilen çalışma gücü kayıp oranının asgari;
- % 80′ini kaybetmiş bulunan  hizmet erbabı birinci derece,
- % 60′ını kaybetmiş bulunan  hizmet erbabı ikinci derece ,
-% 40′ını kaybetmiş bulunan  hizmet erbabı üçüncü derece ,
sakat  sayılmakta ve sakatlık indirimi, özel indirim tutarının 
- Birinci derece sakatlar için  sekiz katı,
- İkinci derece sakatlar için  dört katı,
- Üçüncü derece sakatlar için  iki katı,
olarak uygulanmaktadır.  Sakatlık indiriminden yararlanacak birden fazla  kişinin bulunması halinde, bu  hesaplama her biri için ayrı ayrı  yapılacak ve indirim uygulanmasında toplu  olarak dikkate alınacaktır.
13. Bu şekilde hesaplanan  sakatlık indiriminin aylık tutarının hizmet  erbabının aylık tevkifat  matrahından indirilmesi gerekmektedir.  Sakatlık indirimi tutarına ayrıca özel  indirim tutarının ilave  edileceği açıktır.
14. Muhtelif yerlerden ücret  alanlarda, sakatlık indirimi özel indirimin uygulandığı ücret gelirine  uygulanacaktır.
15. Farklı özel indirim tutarı  belirlenen illerde çalışan özürlü hizmet  erbabı ile bunların bakmakla yükümlü  olduğu özürlülerin  yararlanabileceği sakatlık indirimi tutarının  hesaplanmasında bu  illerde uygulanan özel indirim tutarı dikkate alınacaktır.
6.2. Özürlü Serbest Meslek  Erbabı İle Bakmakla Yükümlü Olduğu Özürlü  Kişi Bulunan Serbest Meslek Erbabında  ve Basit Usulde  Vergilendirilenlerde Uygulama 16. Özürlü serbest meslek  erbabı ile serbest meslek erbabının bakmakla  yükümlü olduğu özürlü kişi  bulunması halinde bir önceki bölümde  açıklanan şekilde hesaplanan sakatlık  indiriminin yıllık tutarı,  serbest meslek erbabının beyan edeceği serbest  meslek kazancından  düşülecektir. İndirimden yararlanma hakkına sahip basit  usülde  vergilendirilen özürlülere uygulanacak sakatlık indiriminin yıllık   tutarı ise, 215 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde esasları  belirlenen  vergi tarhına esas kazançlarından indirilecektir. İndirim,  beyan edilecek  serbest meslek kazancı ve basit usulde vergilenen kazanç  tutarı ile sınırlı  olup, kazancın yetersiz olması halinde sonraki yıla  devredilmeyecektir.
17. Farklı özel indirim tutarı  belirlenen illerde faaliyet  gösterenlerin yararlanabileceği sakatlık indirimi  tutarının  hesaplanmasında bu illerde uygulanan özel indirim tutarı dikkate   alınacaktır.

7. SAKATLIK İNDİRİMİ UYGULAMASINDA BAKMAKLA YÜKÜMLÜ OLMA  TABİRİ VE BU DURUMUN BELGELENDİRİLMESİ 
18. Sakatlık indirimi  uygulamasında bakmakla yükümlü olunan kişi  tabirinden; özürlü kişinin tabi  olduğu çalışma mevzuatı veya bağlı  bulunduğu sosyal güvenlik kurumunun  mevzuatına göre bakmakla yükümlü  sayılan anne, baba, eş ve çocukları  anlaşılacaktır. Çocuklarda yaş  sınırlamasına gidilmeksizin işlem yapılacaktır. 19. Bakmakla yükümlü olduğu  özürlü kişi bulunan;
- Hizmet erbabı, çalıştığı  işyerinden veya duruma göre kayıtlı olduğu  sosyal güvenlik kuruluşundan aldığı  özürlü kişiye ait sağlık  karnesinin kimlik bilgilerini içeren sahifelerinin bir  örneğini,
- Serbest meslek erbabı,  kayıtlı olduğu sosyal güvenlik kuruluşundan  aldığı özürlü kişiye ait sağlık  karnesinin kimlik bilgilerini içeren  sahifelerinin bir örneğini, bakmakla  yükümlü olduğuna dair belge olarak  ilgili müdürlüklere verecektir.
Tebliğ olunur.

Yorumlar