ENGELLİLİK TARİHİ


    Engellinin varlığı neredeyse insanlık tarihi kadar eskidir. Tari-
hin en eski dönemlerinden bu yana toplumların özürlü bireylere
yönelik tutumları, engelliler için var olan sağlık ve eğitim hiz-
metlerini önemli ölçüde etkilemiştir. Tarihsel gelişim içerisinde
toplumların engellilere yaklaşımı farklılık göstermiştir. Bilimsel,
teknolojik ve kültürel gelişmelere paralel olarak olumlu yönde
bir farklılaşma olduğu da görülmektedir.

   Çok tanrılı dinlerin hâkim olduğu dönemlerde (paganizm)
engelli bir çocuğun, içinde bulunduğu aileye işledikleri bir suç-
tan ötürü Tanrı tarafından bir ceza olarak verildiği düşünül-
müştür. Bu yüzden engelliye yardım etmek, Tanrı’nın gazabını
çekmek anlamına geleceği için, kimse engellilere yardım etmez;
engelliler şehir dışına sürülür, yalnızlığa ve ölüme terk edilirdi.
   Sonraki dönemlerde engelli insanların yok edilmediği, an-
cak kötü işlerde çalıştırıldığı görülmüştür. Hor görülüp aşağı-
lanan engelliler, değirmenlerde ve su depolarında hayvanların
yerine işe koşulmuş, fuhuşta, dilencilikte kullanılmıştır. Bazı
toplumlarda da cüzamlılarla aynı kolonide yaşamak zorunda
bırakılmıştır.
    Yirminci yüzyıl Türkiye’sinde durum çok farklı değildir. En-
gelliler, fiili olarak kötü işlerde çalıştırılmıyor, şehrin dışına itil-
miyorlar, ancak, fiziksel engeller yüzünden metropol şehirlerde
bile dünyadan tecrit edilmiş durumda yaşamaya mecbur bırakı-
lıyorlar. Dünyanın görünebilen güzelliklerini cam pencerelerin
arkasından seyretmekteler. Toplu taşıma araçları, alışveriş mer-
kezleri, kaldırımlar, parklar, sinemalar, kamu binaları -ki buna
okullar da dahil- ve daha birçok sayamadıklarımız, engelli 
reyin dünyayla ve toplumla iletişim kurmasını engellemektedir.
Bu durum çalışma alanında istihdam edilmelerini de güçleştir-
mektedir.
   Engellerle dolu dünyamızda ve ülkemizde; okuryazarlığı ol-
mayan, eğitim seviyesi düşük, okuyamadığı için istihdam edi-
lemeyen (çalışamayan) sosyal güvencesi olmayan ve yoksul bir
engelli profili görülmektedir.
Tü r k i y e ’d e E n g e l l i G e r ç e ğ i MÜİSAD

Yorumlar